Spreewald - niezwykła wodna kraina nazywana "Wenecją Brandenburgii" lub "Niemiecką Wenecją" (Brandenburgia)

    Wszyscy wiemy, że Wenecja jest tylko jedna i jak piękne to jest miasto. Jednak wiele europejskich państw, robi wszystko, aby choć jeden region w kraju, chociaż w niewielkim stopniu przypominał dawną europejską stolicę opery. I choć powstały takie "miasta i wsie na wodzie", to ta sztuka jeszcze nikomu się nie udała. Wystarczy tutaj wspomnieć chociażby o holenderskiej wiosce Giethoorn, zwanej "Wenecją Północy", czy przepięknym porcie Grimaud, zwanym przez wielu "Wenecją Prowansji". Choć oba te miejsca także są niezwykle urokliwe, to daleko im do włoskiego miasta, otoczonego wodami Laguny Weneckiej. Od wielu dziesięcioleci, także nasi zachodni sąsiedzi starają się, aby jedna z ich krain we wschodniej części Niemiec nosiła to miano. Mam tutaj na myśli rozległy obszar nizinny o nazwie Spreewald. Historyczna kraina już wiele lat temu została okrzyknięta "Niemiecką Wenecją" lub też "Wenecją Brandenburgii". Czy sobie na to zasłużyła? Przekonajcie się sami....

Czołg średni Sherman M4A1 (76) W „Amboy” - pomnik w belgijskim miasteczku La Roche-en-Ardenne.

    Niemiecka ofensywa w Ardenach w grudniu 1944 roku, siała spustoszenie nie tylko w szeregach amerykańskich jednostkach, ale również wśród mieszkańców wielu miejscowości. Niektóre z nich - chociażby Bastogne, Hotton, Manhay, Houffalize czy La Roche-en-Ardenne - znalazły się w samym centrum krwawych walk, które toczone były zimą na przełomie 1944/1945 roku. Ich obrona lub późniejsze wyzwolenie z rąk niemieckich żołnierzy, przypłacono życiem wielu cywilów i alianckich żołnierzy. Nic zatem dziwnego, że po zakończonych walkach, jedni i drudzy chcieli w jakiś szczególny sposób upamiętnić te dramatyczne wydarzenia i heroizm ludzi biorących w nich udział. W każdej miejscowości, zaczęto tworzyć swego rodzaju "miejsca pamięci", które przypominają o wydarzeniach z ostatnich miesięcy wojny. Co ciekawe, są też takie miejsca, gdzie pomników lub tablic upamiętniających znajduje się kilka. Tak jest np. w La Roche-en-Ardenne, którego mieszkańcy na przełomie ośmiu dekad, upamiętnili krwawe wydarzenia kilkoma tablicami i.... aż trzema pojazdami pancernymi.

Cmentarz Wojenny w Hotton (ang. Hotton War Cemetery) - Hotton, Belgia

    Brytyjskie Siły Ekspedycyjne brały czynny udział w walkach na terytorium Belgii przez cały okres wojny. Ich udział zaczął się już kilka dni po niemieckiej inwazji na ten kraj w maju 1940 roku. Podczas tych walk poległo wielu żołnierzy z Wielkiej Brytanii, Kanady, Australii i Nowej Zelandii. Przez kolejne lata wielu lotników z tych krajów zostało zestrzelonych przez niemieckich pilotów i artylerie przeciwlotniczą, lub też rozbiło się podczas nalotów na cele strategiczne w III Rzeszy i krajach okupowanych. Taka sytuacja trwała aż do września 1944 roku, kiedy to po raz kolejny żołnierze Sił Wspólnoty Narodów postawili nogę na belgijskiej ziemi, biorąc udział w wyzwalaniu kolejnych miejscowości. Choć brytyjscy żołnierze przebywali na terytorium Belgii niemal do końca wojny, to ostatnie duże straty poniosły one na przełomie grudnia 1944 i stycznia 1945 roku, podczas niemieckiej ofensywy w Ardenach. Ich marsz ku III Rzeszy rozpoczął się od walk o niewielkie miasteczko Hotton, gdzie ostatecznie utworzono Cmentarz Wojenny Wspólnoty Brytyjskiej....

Dawniej i dziś - Wyzwolenie przez aliantów miejscowości La Roche-en-Ardenne (Belgia). 1945-2022

    Niemiecka ofensywa w Ardenach rozpoczęła się 16 grudnia 1944 roku, a już dwa dni później - w nocy z 18 na 19 grudnia - w belgijskim miasteczku La Roche-en-Ardenne, mieszkańcy zaobserwowali pierwsze ruchy wojsk. Byli to amerykańscy żołnierze, którzy mieli za zadanie bronić miasta i spowolnić lub zatrzymać marsz niemieckich dywizji pancernych, gdyby udało im się przejechać przez słabo bronione mosty na rzece Ourthe. Dowodzący jednostkami odwodowymi generał-major Troy Houston Middleton, wysłał na południe od miasteczka niewielkie siły, które stanowiły pojedyncze jednostki przeciwlotnicze, zaopatrzenia i saperów wspierane przez kilka niszczycieli czołgów. Do La Roche-en-Ardenne wysłano natomiast jednostki tyłowe przypisane do 7. Dywizji Pancernej, które miały blokować nacierającym Niemcom, zbiegające się od zachodu i południa drogi. Pozostałe niewielkie mieszane jednostki, miały utworzyć punkty obronne na wszystkich strategicznych drogach, skrzyżowaniach, mostach i wioskach pomiędzy La Roche-en-Ardenne a Bastogne. Wydawało się - choć siły obronne były niewielkie - że cały teren został szczelnie obsadzony i uda się spowolnić niemieckie jednostki pancerne. Niestety dla obrońców, Niemcy wykorzystały jedyną lukę w szeregach obrońców i przedarli się w kierunku miasteczka....