W początkowej fazie funkcjonowania obozu kierowano tam więźniów z tzw. marginesu społecznego do których zaliczano ludzi o odmiennych - od panującego reżimu - poglądach politycznych, kryminalistów oraz homoseksualistów. Na terenie obozu przebywała również ludność żydowska, Świadkowie Jehowy, Romowie i Masoni. Po roku 1939 zaczęli tutaj trafiać także jeńcy krajów podbitych przez III Rzeszę, m.innymi z Polski, Związku Radzieckiego, Holandii, Danii, a także lotnicy alianccy zestrzeli nad Francją, czy Niemcami. W ostatnim roku wojny do obozu trafiały także kobiety i dziewczynki, które wykorzystywano przymusowo w przemyśle zbrojeniowym.
Podczas sześciu lat wojny w obozie przebywali więźniowie z prawie całej okupowanej Europy. W chwili wyzwolenia obozu przez 3 Armię amerykańską w dniu 11 kwietnia 1945 roku, 95% przebywających tam więźniów było spoza III Rzeszy. Do obozu głównego należało jeszcze 136 podobozów. W sumie przez cały okres istnienia tego kompleksu przetrzymywano tam około 250 000 osób, z czego według szacunków życie straciło około 56 000 ludzi. Zaznaczyć również trzeba, że to z tego obozu kierowano całe transporty przeznaczonych do zagłady ludzi przede wszystkim do Auschwitz.
Żołnierze amerykańscy po wkroczeniu na teren obozu nie zastali nikogo z załogi obozowej SS. Bramy zostały im otwarte przez samych więźniów, którzy należeli do obozowego ruchu oporu. W latach 1937-1940 komendantem obozu był Karl Otto Koch (1897-1945), a od stycznia 1941 roku do kwietnia 1945 - Hermann Pister (1885-1948), który zmarł na zawał serca w więzieniu w Landsbergu przed wykonaniem kary śmierci, którą orzekł amerykański Trybunał Wojskowy w Dachau. Oprócz dwóch wyżej wymienionych, wyrok kary śmierci przez powieszenie otrzymali m. in. szef więźniarskiej sekcji obozu SS-Sturmbannführer Max Schobert, nadzorca w obozowych kamieniołomach SS-Hauptscharführer Josef Kestel, czy dwóch kierowników krematorium - SS-Hauptscharführer Hermann Helbig i SS-Hauptscharführer Emil Pleissner. Kary śmierci na skazanych wykonano 19 i 26 listopada 1948 roku. Kuriozalna decyzja została podjęta w sprawie żony komendanta tego obozu, którym był Karl Otto Koch. Należąca do żeńskiej załogi obozowej nadzorczyni SS-Aufseherin Margarete Ilse Koch, została skazana przez amerykański Trybunał Wojskowy w Dachau na karę dożywotniego więzienia. Karę jednak - po tym, jak w areszcie zaszła w ciąże - zamieniono na tylko 4 lata pozbawienia wolności. W związku z licznymi protestami w 1949 roku po raz kolejny stanęła przed sądem, tym razem w Augsburgu, gdzie sąd bawarski ponownie skazał ją na dożywotnie więzienie. Oskarżona o bestialskie znęcanie się nad więźniami, które często prowadziły do śmierci Ilse Koch w roku 1967 powiesiła się w swojej celi.
Wspomnieć tutaj należy także o księciu-naziście. Josias Georg Wilhelm Adolf Erbprinz zu Waldeck und Pyrmont był w czasie wojny Wyższym Dowódcą SS i Policji (SS-Oberabschnitts) IX. Okręgu Wojskowego z siedzibą w rodzinnym Arolsen i XII. Okręgu Wojskowego z siedzibą w Wiesbaden. KZ Buchenwald znalazł się zatem w jego okręgu. Josias był odpowiedzialny za obóz od 1938 roku do 8 maja 1945 roku. Został wtedy schwytany przez amerykanów. Był głównym oskarżonym w procesie załogi Buchenwaldu (US versus Josias Prince zu Waldeck et all), który odbył się w dniach 11 kwietnia - 14 sierpnia 1947 roku przed amerykańskim Trybunałem Wojskowym w Dachau. SS-Obergruppenführer Josias został skazany na karę dożywotniego więzienia. Z czasem wyrok zamieniono na 20 lat pozbawienia wolności - aby w 1950 roku - anulować ją całkowicie ze względu na "zły stan zdrowia". Zmarł na zamku swojego szwagra w Schaumburg 30 listopada 1967 roku, nigdy nie przyznając się do jakichkolwiek zarzucanych jemu czynów i nigdy też nie wyraził skruchy....Więcej na temat Josiasa i rodu von Waldeck, przeczytasz tutaj.
Po przejęciu od amerykanów w lipcu 1945 roku obozu przez Armię Czerwoną, na jego terenie powstał nowy Sowiecki Obóz Specjalny nr. 2 pod nadzorem NKWD, który funkcjonował jako miejsce internowania dla nazistowskich przestępców wojennych, a pod koniec również i przeciwników władzy komunistycznej (1945-1950). Dzisiaj możemy oglądać wystawę stałą poświęconą temu okresowi, która znajduje się w nowo wybudowanym budynku na terenie Muzeum.
Z budynków obozowych do dzisiaj zachowały się koszary SS i wille wybudowane dla funkcjonariuszy KL, a także główna brama obozowa, ogrodzenie i wieże wartownicze. Stacja badawcza tyfusu plamistego, barak funkcyjny szpitala więźniarskiego, lazaret obozowy, wielki magazyn odzieży i dobytku więźniów, kojce dla psów, kantyna więźniarska, budynek dezynfekcji, stacja paliw, oraz budynek krematorium. Na terenie obozu zachował się również pień starego zabytkowego dębu, którego więźniowie nazywali "dębem Goethego", a także pozostałości po stacji końcowej i rampie rozładunkowej do której prowadzi obozowa droga dojazdowa zwana "drogą krwi".
Do Miejsca Pamięci i Muzeum Buchenwald można dojechać zjeżdżając z autostrady na drogę Ettersburger Strasse i dalej skręcając w Blutstrasse, która zaprowadzi nas na parking znajdujący się na byłych terenach garnizonowych oddziałów SS. Z odległości kilkunastu kilometrów od wjazdu na teren byłego obozu widoczny jest wielkich rozmiarów Pomnik "Narodowe Miejsce Pamięci i Przestrogi Buchenwald", który wskaże Wam kierunek. Sam pomnik również robi niesamowite wrażenie, dlatego polecam wygospodarować sobie pół godzinki, aby i to miejsce odwiedzić.
Kraj: Niemcy
Miejscowość: około 6 km na północ od granic miasta Weimar
Strona internetowa: www.buchenwald.de
Współrzędne GPS: N: 51° 1' 17.12", E: 11° 14' 56.60"
Godziny otwarcia:
Od IV do X - 9:00-18:20, od XI do III - 9:00-16:20
Wstęp: bezpłatny
Fotografie archiwalne: kwiecień 1945 r. Gedenkstätte Buchenwald
Pozostałe fotografie pochodzą z archiwum autora, 2016 r.
 |
| Amerykańscy żołnierze na tle głównej bramy obozowej. |
 |
| Wyzwoleni więźniowie przed bramą, na której widniał napis: Jedem das Seine - Każdemu, co mu się należy... |
 |
| Główna brama obozowa w 2016 roku. |
 |
| Główna brama obozowa widoczna od strony części barakowej więźniów. |
 |
| Pozostałości rampy kolejowej. |
 |
| Tory prowadzące do rampy kolejowej. |
 |
| Koszary stacjonujących żołnierzy SS. |
 |
| Wieża wartownicza, po lewej widoczne krematorium. |
 |
| Krematorium z urządzeniami do kremacji zwłok firmy Topf & Soehne z Erfurtu. |
 |
| Budynek magazynu odzieży, sprzętu i dobytku więźniów. |
 |
| Miejsca, gdzie znajdowały się baraki więźniów. W tle główna brama obozowa. |
 |
| Brama boczna prowadząca na teren obozu, w tle budynek krematorium. |
Mapa dojazdu:
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz