Dawniej i dziś - Luitpoldarena i Ehrenhalle w Norymberdze. 1933/1945/1985 - 2014

Marsz SA podczas Zlotu Partii Nazistowskiej w 1933 roku (Fot. arch. www.de.wikipedia.org).

   Norymberga - jak mawiał Hitler - to najbardziej niemieckie ze wszystkich niemieckich miast. Ja akurat - znając bardzo dobrze Berchtesgaden i Monachium - mógłbym z tym polemizować, ale może wtedy rzeczywiście tak było.... W każdym razie, to właśnie tutaj zaczęto corocznie organizować wiece nazistowskie pod nazwą Narodowy Kongres Partii Niemców (niem. Reichsparteitage des Deutschen Volkes). Co ciekawe, zjazd po raz pierwszy odbył się już 1923 roku, jednak na stałe zagościł w Norymberdze dopiero w 1927 roku, a dopiero po dojściu nazistów do władzy - w 1933 roku - zaczęto go organizować każdego roku. Od samego początku w to - symboliczne dla Republiki Weimarskiej - miejsce przybywały dziesiątki tysięcy nazistów.

Zjazd Partii Nazistowskiej i para wojsk w 1937 roku (Fot. arch. www.de.wikipedia.org).

   Ogromna "Luitpoldarena" znajdowała się w południowo-wschodniej części miasta i zajmowała powierzchnię 11 km kwadratowych. Została wybudowana już w 1906 roku, a widoczną na zdjęciach "Halę Honoru" (niem. "Ehrenhalle") wybudowano jeszcze przed dojściem nazistów do władzy. Za sprawą Hitlera i Alberta Speera po jej przeciwnej stronie wybudowano natomiast "Trybunę Honoru" (niem. "Ehrentribüne"), która po wojnie została zniszczona. Zanim jednak do tego doszło aż do 1939 roku zjazdy w tym miejscu były wielkim propagandowym wydarzeniem.

Amerykańscy żołnierze oglądają przedstawienie swoich kolegów. Luitpoldarena w kwietniu 1945 r (Fot. zbiory autora).

   W czasach nazistowskich od "Trybuny Honoru" do "Sali Honoru" prowadził szeroki granitowy chodnik. Sala służyła wówczas upamiętnieniu poległych w I wojnie światowej żołnierzy oraz upamiętnieniu wszystkich poległych w 1923 roku w puczu monachijskim. Dopiero na rozkaz Hitlera chodnik został rozebrany, a na jego miejscu zasiano trawę. Na wielkiej zielonej arenie gromadziło się z czasem nawet 150 tysięcy ludzi. Początkowo byli to jedynie członkowie partii nazistowskiej, jednak z czasem, honoru tego doświadczyli także członkowie SA, SS i wszelkich partii młodzieżowych.

Żołnierze amerykańcy świętują po zdobyciu miasta w kwietniu 1945 r. (Fot. arch. www.footage.framepool.com).

   Kiedy na przedpolach miasta pojawili się amerykańscy żołnierze wchodzący w skład 7. Armii Stanów Zjednoczonych, miasto było już przygotowane do walki. Dowodzący dwoma dywizjami, dwoma pułkami, oddziałami Rosyjskiej Armii Wyzwoleńczej oraz naprędce stworzonymi jednostkami Luftwaffe i Volkssturmu dowodził gauleiter miasta Gruppenführer Karl Holz. Bitwa o Norymbergę trwała cztery dni - od 16 do 20 kwietnia 1945 roku. Brutalne starcia w mieście pochłonęły wiele ofiar po obu stronach, a także spustoszyła miasto. Holz nie skorzystał w tym czasie z aż czterech szans na poddanie i ocalenie swoich żołnierzy. 20 kwietnia o godzinie 11:00 znaleziono go martwego w schronie. Wcześniej jednak ostatecznie wydał rozkaz poddania się. Walki ustawały przez resztę dnia, a amerykańska flaga załopotała nad miastem dopiero wieczorem. Na "Luitpoldarenie" przez kolejne dni świętowali żołnierze amerykańskich 3. i 45. Dywizji Piechoty wraz ze swoimi dowódcami - generałami Johnem W. O'Danielem i Robertem T. Frederickiem.

Sala Honoru po wojnie upamiętnia ofiary I i II wojny światowej, zdjęcie z 1985 roku (Fot. arch. www.kubiss.de).

   Po wojnie cała "Trybuna Honoru" wraz z dwoma ogromnymi nazistowskimi orłami została zniszczona, a "Salę Honoru" przemianowano z czasem na miejsce upamiętniające ofiary obu wojen światowych. W latach powojennych w miejscu tym gromadzili się.... "niemieccy dygnitarze", którzy oficjalnie oddawali hołd wszystkim ofiarom obu wojen. Dzisiaj oficjalne informacje mówią o zburzeniu prawie wszystkich nazistowskich obiektów w Norymberdze, co jest wierutnym kłamstwem. Zniszczono jedynie niewielką ich część. Głownie miejsca, gdzie znajdowała się zakazana obecnie symbolika nazistowska. Osobiście odnalazłem prawie wszystkie miejsca z planów i makiety sporządzonej przez Hitlera i Speera....😜. Po 1945 roku władze miasta oficjalnie przekształciły miejsce wieców w park miejski. Obecnie wielu wypoczywających tam ludzi nawet nie zdaje sobie sprawy z historii tego miejsca. Opalają się, graja w piłkę, grają na gitarze, robią grilla i piją piwko..... ot zwykłe miejsce w którym można się zrelaksować.

Fotografie współczesne pochodzą ze zbiorów autora, lipiec 2014 r.