czwartek, 3 października 2024

"Geheimprojekte Des Heeres 1939-1945" - Stefan Büttner, Martin Kaule & Klaus Mebus

    Wśród badaczy i pasjonatów historii i techniki związanej z III Rzeszą, do dzisiaj krąży wiele mitów i niepotwierdzonych informacji. Mam tutaj na myśli "cudowne bronie", gigantyczne projekty naziemne i podziemne, oraz badania bez których niemiecka machina wojenna nie mogłaby sprawnie funkcjonować. Tajne prace i badania prowadzono w najróżniejszych dziedzinach. Czołgi, samoloty, rakiety, amunicja i broń strzelecka, to tylko niektóre z nich. Większość tych projektów i eksperymentów realizowano w odległych, odizolowanych i nierzadko podziemnych miejscach, które wybudowano ogromnym nakładem pieniędzy i ludzkiej siły. Wiele z nich przetrwało wojnę i istnieje w przestrzeni publicznej, choć wiedzą o nich nieliczni. Za przykład mogą posłużyć ośrodki badawcze i doświadczalne Peenemünde, Kummersdorf, tajne zakłady Redl-Zipf, czy kwatera główna w Mamerkach . Trzej niemieccy autorzy książki Geheimprojekte des Heeres 1939-1945 (pl. Tajne projekty armii 1939-1945) - Stefan Büttner, Martin Kaule i Klaus Mebus - zabierają czytelnika w wiele z tych miejsc, w których pokładano nadzieję, że zmienią losy wojny....
     Każdy, kto interesuje się tajnymi projektami i potężnymi fortyfikacjami naziemnymi i podziemnymi, dowie się z tej książki wielu istotnych i ciekawych informacji. Zaznaczam jednak, aby nie sugerować się samym tytułem, ponieważ praca ta ma raczej charakter przewodnika niż książki, mającej dostarczyć czytelnikowi szczegółowego wglądu w tajne projekty. Geheimprjekte des Heeres 1939-1945 poświęcona jest tajnym zakładom zbrojeniowym, produkcyjnym i administracyjnym, które powstały głównie na terenie III Rzeszy i okupowanych krajach sąsiednich, a które niemal zawsze wprowadzały w zdumienie zwycięskie mocarstwa. Autorzy w książce opisują lokalizację i historię tych obiektów, systemy ich funkcjonowania oraz to, co było w nich opracowywane i produkowane.
    Dzięki tej pracy czytelnik pozna tajne instytuty badawcze i zakłady produkujące "cudowną broń", materiały wybuchowe, odzież i żywność oraz obiekty dowodzenia. Interesujące informacje i znakomite fotografie przedstawiają nam różne "arcydzieła" architektury militarnej i techniki, które zostały podzielone w książce na konkretne rozdziały. Rozdział 1, to interesująca przedmowa (sytuacja Rzeszy związana z nałożonymi ograniczeniami, późniejsze ich łamanie i rozwój). Rozdział 2 poświęcony jest obiektom podlegającym głównie niemieckiemu Naczelnemu Dowództwu Wojsk Lądowych (niem. Oberkommando des Heeres), (struktury, okręgi, rozbudowa, itp.). Rozdział 3 przedstawia historię kompleksów zaopatrzenia i uzbrojenia (Zakłady Odzieży Wojskowej dla wojsk lądowych w Bernau i Marburgu, Fabryka materiałów wybuchowych w Allendorf i Herrenwald i Forst-Scheuno, itp.). Rozdział 4 to przedstawienie wielu tajnych projektów, i tzw. "cudownych broni" (działo kolejowe DORA, przeciwpancerny pocisk rakietowy Ruhrstahl X-7, itp.). Rozdział 5 autorzy w całości poświęcili obiektom z których korzystało SS i Waffen-SS (poligony, centra badawczo-rozwojowe w Nordhausen, Zipf, Ebensee i inne). Na szczęście, opis w książce nie ogranicza się jedynie do aspektów technicznych czy przestrzennych danych obiektów. Po wstępie i omówieniu systemu funkcjonowania obiektu, autorzy omawiają również ograniczenia ekonomiczne podczas ich budowy i funkcjonowania, a nawet nieludzkie warunki pracy, w jakich pracowali więźniowie obozów koncentracyjnych i robotnicy przymusowi.
 
    Moim zdaniem, jest to idealna książka dla kilku grup osób interesujących się II wojną światową i wieloma aspektami z nią związanymi. Wydanie Motorbuch Verlag dostarczy wielu informacji osobom zajmującym się najważniejszymi projektami III Rzeszy, które miały przechylić szalę zwycięstwa na stronę Niemiec, ale również pasjonatom potężnych fortyfikacji i osobom zajmującym się eksploracjom opuszczonych miejsc.
 
    Wydanie książki, jej treść i zamieszczone zdjęcia plasują ją w ścisłej czołówce książek o tej tematyce. Tym bardziej, że autorzy opisali przynajmniej kilka obiektów, które są praktycznie nieznane. Na uwagę zasługuje także bardzo dobry opis lokalizacji obiektów, z podaniem współrzędnych GPS włącznie. Oczywiście na wysoką ocenę wpływ ma wydanie książki, ale akurat to zaleta tego wydawnictwa, które przyzwyczaiło już mnie do wysokiego poziomu.
 
Oryginalny tytuł: "Geheimprojekte des Heeres 1939-1945"
Autor: Stefan Büttner, Martin Kaule & Klaus mebus
Rok wydania: 2022
Język: niemiecki
Wydawnictwo: Motorbuch Verlag
Liczba stron: 191
Oprawa: twarda (bardzo solidnie szyta)
 
Moja ocena: 9/10

1 komentarz: