Niemieckie muzea kryją w sobie wiele znakomitych eksponatów. Oczywiście prym pod tym względem wiodą te w centralnej i zachodniej części kraju, ale i w dawnej Niemieckiej Republice Demokratycznej znajdziemy niesamowite zbiory. Początkowo, kolekcje w tej części Niemiec - będącej po II wojnie światowej w radzieckiej strefie okupacyjnej - z wiadomych względów były bardzo ubogie. Wszystko zmieniło się po zjednoczeniu Niemiec w 1990 roku, dzięki czemu dzisiaj i tutaj możemy podziwiać wspaniałe zbiory placówek muzealnych. Jednym z takich miejsc, jest bez wątpienia August Horch Museum w Zwickau. Znajdujące się pomiędzy autostradami nr. 4 i 72 muzeum, to gratka przede wszystkim dla fanów motoryzacji, ale nie tylko😉. Otóż w przestronnych pomieszczeniach poznacie historię niemieckiej motoryzacji związanej z markami Horch, Audi, DKW i IFA, oraz zobaczycie niezwykłe i piękne samochody.
Urodzony w 1868 roku August Horch, od najmłodszych lat przejawiał zainteresowanie techniką i motoryzacją, a swój pierwszy pojazd zbudował w wieku 13 lat. Po skończeniu studiów w technikum Mittweida, pracował jako inżynier-mechanik w Rostocku, potem w Lipsku, a następnie podjął pracę u Carla Benza w Mannheim.
.jpeg) |
| Cztery pierścienie oznaczają cztery zrzeszone firmy: Audi, DKW, Horch i Wanderer. |
W 1899 roku postanowił zaryzykować i samemu otworzyć działalność. Firma Horch powstała w 1900 roku w Kolonii-Ehrenfeld, gdzie zbudował swój pierwszy samochód. Dwa lata później przeniósł swoją firmę do Reichenbach w Vogtland, aby ostatecznie w 1904 roku przenieść ze swoimi projektami w Zwickau. Początki - przemianowanej w maju 1904 roku firmy na Horch & Cie. Motorwagen-Werke - nie były łatwe. Konstruktorowi pomogły wówczas wyścigi samochodowe, w których brały udział jego auta. Przełomem okazały się zawody zorganizowane w 1906 roku, które - oczywiście w aucie firmy Horch - wygrał Rudolf Stöss. Teraz było już łatwiej....
 |
| Żółte Audi Typ B 10/28 PS Phaeton z 1911 roku i zielony Horch 12/28 PS Typ K Phaeton. |
W 1907 roku August Horch zaprezentował pierwszy samochód z silnikiem 6-cylindrowym. Jego nowatorskie projekty i konstrukcje zwrócił uwagę całego krajowego rynku samochodowego. Jednak wraz z pierwszymi sukcesami, przyszły także pierwsze nieporozumienia na najwyższym szczeblu firmy, oraz jego trudny i nieustępliwy charakter, doprowadziły inżyniera do odejścia z firmy. Horch opuścił firmę na początku 1909 roku i wraz z dwoma wspólnikami założył kolejną firmę. Sąsiadujące z poprzednim zakładem zakłady o nazwie Horch Automobilwerke GmbH.
Dawni współpracownicy wiedzieli, jakie zagrożenie stanowi ambitny konstruktor, dlatego też od razu zdecydowali się na batalię sądową dotyczącą marki "Horch" w dawnej spółce. Sąd Najwyższy w Lipsku przyznał rację jego byłym współpracownikom, a ich byłemu koledze zakazał używania nazwy Horch.
August Horch nie byłby sobą, gdyby w tym momencie się poddał. Wpadł na pomysł, aby jego kolejna firma nosiła nazwę Audi, ponieważ jest to łacińskie tłumaczenie nazwiska Horch! (słuchaj!). Audi Automobilwerke GmbH powstało oficjalnie 25 kwietnia 1910 roku, jednak początkowo jej działalność ograniczała się do prac konserwacyjnych i naprawczych. Dopiero kiedy inżynier zebrał odpowiednie fundusze i skończył swój nowatorski projekt, powstał pierwszy samochód znanej nam marki. Jeszcze w tym samym roku wyprodukowano dwa najpopularniejsze modele z tamtego okresu: Audi Typ A 10/22 KM (16 kW) Sport Phaeton i Audi Typ B 10/28 KM. Niemal równocześnie uruchomiono produkcję silnika rzędowego typu A o pojemności 2612 cm³, a niedługo potem także motorów o pojemności 3564 cm³, 4680 cm³ i 5720 cm³.
W 1914 roku przekształcił swoją firmę w spółkę aukcyjną, a jego marka była już znana na niemal całym świecie. Stało się tak głównie za sprawą aut sportowych, które - prowadzone przez znakomitych kierowców - wygrywały większość imprez sportowych. Od tego czasu Horch był jednym z najbardziej uznawanych konstruktorów w kraju i za granicą. Podobno poproszono go wtedy o doradztwo przy opracowaniu pierwszego niemieckiego czołgu A7V....
 |
| I-wojenny ciężarowy Horch 25/42 PS z 1916 roku. |
W latach 1921-1923 Horch skupiał się głównie na zagadnieniach i pracach konstruktorskich związanych z przemieszczeniem układu kierowniczego z centralnej części auta na lewą stronę, co zapoczątkowało ruch lewostronny. Z zakładów wyjechał wówczas pierwszy samochód z kierownicą po lewej stronie - Audi 14/50 KM Typ K. Kolejne sukcesy spowodowały wzrost popularności marki niemal na całym świecie, a osoby piastujące wysokie stanowiska marzyły wręcz o jeździe luksusowym Horch-em z sześcio- i ośmiocylindrowym silnikiem.
W latach 30-tych ubiegłego wieku, samochody marki Horch były jednymi z najlepiej sprzedających się aut luksusowych w Niemczech. Jej głównym produktem były wówczas samochody osobowe z silnikami ośmiocylindrowymi. Marka Horch wyprzedziła na rynku takich gigantów, jak Maybach i Mercedes.
.jpeg) |
| Limuzyna Audi Front 225 z 1935 roku. |
.jpeg) |
| Samochód sportowy Auto Union (Grand Prix Rennwagen) Typ D z 1938 roku |
.jpeg) |
| Samochód rajdowy DKW F1 Monoposto z 1931 roku. |
W 1930 roku August Horch musiał podjąć jedną z trudniejszych decyzji. Musiał wybrać pomiędzy dobrze prosperującą firmą w której spędzał mnóstwo czasu, a ciężko chorą żoną. Wybór mógł być tylko jeden, dlatego też postanowił wycofać się z branży i poświęcić ukochanej cały swój czas.
Decyzja ta wiązała się oczywiście z finansami. Brakowało dochodów, a oszczędności przeznaczane na ratowanie żony zaczęły gwałtownie maleć. Na szczęście inżynier cieszył się w kraju dużym poważaniem i miał sporo przyjaciół, którzy wyciągali teraz do niego pomocną dłoń. Horch został głównym rzeczoznawcą samochodowym w Berlińskiej Izbie Przemysłowo-Handlowej, oraz w Sądzie Najwyższym i Sądzie Krajowym w Berlinie. Oprócz tego zajmował kilka tzw. honorowych stanowisk. Został członkiem rady nadzorczej jednej z dużych firm handlowych oraz prezesem niemieckiej policji drogowej.
.jpeg) |
| Elegancki i lśniący Horch 400 z 1930 roku |
29 czerwca 1932 roku założono firmę Auto Union AG, która wchłonęła Audi i Horch-a, zakłady silnikowe Zschopauer JS Rasmussen z ich marką DKW, oraz dział samochodowy Wanderer-Werke. Aby żadna z czterech firm nie czuła się mniej ważna, postanowiono zaprojektować wspólne logo - cztery splecione ze sobą pierścienie (każdy pierścień symbolizował jedną z czterech firm). Znak, który dzisiaj każdy z nas zna....
Sukces Auto Union opierał się przede wszystkim na jakości swoich produktów - od motorowerów DKW, po sportowe i luksusowe auta Audi i Horch z montowanymi jednostkami napędowymi Wanderer. Z każdym rokiem produkty Auto Union wprowadzał nowinki dotyczące nie tylko pod kontem montowanych podzespołów, ale również te, które dotyczyły sylwetki i zewnętrznych elementów zdobiących auta. A gdy jeszcze dodamy do tego adekwatną do jakości cenę, otrzymamy produkt niemal doskonały.
 |
| Kabriolet Horch 930 V produkowany w latach 1932-1939. |
W 1933 roku na rynku pojawia się Audi Front Typ UW - pierwszy europejski samochód, łączący sześciocylindrowy silnik z napędem na przednią oś. Auto osobowe wyższej klasy średniej zaprezentowano po raz pierwszy na Międzynarodowych Targach Samochodowych i Motocyklowych w Berlinie, gdzie wzbudziło podziw wielu producentów i użytkowników tego typu samochodów. Auto na targach - oprócz innych członków delegacji Auto Union - dumnie prezentował powołany do rady nadzorczej August Horch. Rok później - kierowane przez Hansa Stucka von Villieza - Auto Union Type P, bije na berlińskim torze rekord w jeździe godzinnej osiągając średnią prędkość 216,7 km/h.
Sukcesy te nie mógł umknąć nowo wybranemu kanclerzowi Niemiec - Adolfowi Hitlerowi - który postanowił zaprosić Auto Union do współpracy. Dwa lata później firma oficjalnie zaczyna produkcję w ramach zbrojeń Wehrmachtu. Wielkie kontrakty spowodowały szybki rozwój firmy i ogromne zyski. Małe i średnie auta nadal produkowano w Zwickau, większe samochody wyjeżdżały z fabryki Spandau w Berlinie, natomiast najważniejsze modele produkowano w fabryce Siegmar niedaleko Chemnitz. Oczkiem w głowie były zakłady Horch w Zwickau, które miały wówczas największy udział w rynku w klasie luksusowej w Niemczech. Liczba pracowników Auto Union wzrosła z około 8 tys. w 1933 roku do około 23, tys. w 1938 roku, natomiast zyski wzrosły z 65 mln. marek w 1933 roku do około 273 mln. marek w 1939 r.
.jpeg) |
| Przepiękny Horch 853 Sportcabriolet z 1936 roku. |
.jpeg) |
| Elegancki Horch 951 APullman-Cabriolet z 1937 roku. |
.jpeg)
Druga wojna światowa doprowadziła do jeszcze większych zmian w Auto Union, która w tym czasie niemal wszystko produkowała na potrzeby armii. Główny zakład DKW w Zschopau stał się jednym z największych producentów motocykli na świecie. Firma produkowała stacjonarne i mobilne agregaty prądotwórcze, silniki dwusuwowe i motocykle wojskowe DKW dla Wehrmachtu, m. innymi: motocykl DKW NZ 350-1 i samochód DKW 1001. Produkcja niektórych typów dział przeciwlotniczych oraz ciężarówek Steyr 1500 z napędem na cztery koła odbywała się w zakładach Audi w Zwickau. Tutaj także linię montażową miał Horch, który produkował m. innymi: Kübelwagen Horch 830 R, Horch 901 i Horch 108, podwozia do lekkich opancerzonych pojazdów typu Sd.Kfz, silniki czołgowe Maybach i torpedy. Zakłady Siegmar produkowały m. innymi: średnie samochody Wanderer 901, Wanderer W 11 i Wanderer W 23F (KFZ 12), działa artyleryjskie, karabiny maszynowe i torpedy. produkcja "cywilna" stanowiła zaledwie ułamek całej produkcji. Produkowano m. innymi: kabriolet Horch 930 V i czteroosobowy DKW F8. jednym ze wspólnych projektów był dobrze znany fanom niemieckiej techniki wojskowej z okresu II wojny światowej Raupenschlepper Ost (w skrócie: RSO) - ciągnik gąsienicowy, który miał sprostać trudnym warunkom na froncie wschodnim.
.jpeg) |
| Wanderer W 23 S (Kfz 12) produkowany dla Wehrmachtu w latach 1933-1945. |
.jpeg) |
| Słynny RSO - ciągnik gąsienicowy, który miał sprostać trudnym warunkom na froncie wschodnim. |
Lata wojenne, to także praca przymusowa, przetrzymywanych w obozach koncentracyjnych ludzi z podbitych krajów. Koncern Auto Union nie był odosobniony w tej materii i także korzystał z tego przywileju. Od jesieni 1940 roku zakłady zatrudniały - oprócz zwykłych cywili - także robotników przymusowych z Europy Zachodniej (a niedługo potem też wschodniej), którzy w 1943 roku stanowili większość. Od maja 1941 roku w zakładach pracowało około 750 robotników. Byli to głownie obywatele Francji, Belgii, Holandii, Polski, Ukrainy i Białorusi. Po założeniu fabryki Auto Union w Polsce w 1943 roku, zatrudniano tam głównie Żydów, ale ich liczba nie jest mi znana. W 1944 roku kierownictwo firmy złożyło wniosek o zapotrzebowanie na kolejnych 1.000 pracowników przymusowych, których niebawem otrzymało z niemieckich obozów koncentracyjnych (głównie z KZ Flossenbürg). Zakłady Horch korzystały z 210 więźniów we wrześniu 1944 roku i 966 więźniów w lutym 1945 roku. We wszystkich tych przypadkach byli oni traktowani dobrze, a zachorowania i śmiertelność były na niskim poziomie. Inaczej sprawa wyglądała w czeskim obozie Leit-Meritz (Litoměřice), gdzie znajdowały się zakłady Panzermotorenwerke Siegmar. W podziemnej fabryce pracowało około 700 więźniów, którzy podlegali himmlerowskiej SS. Tutaj - w całym okresie (podczas budowy i funkcjonowania fabryki) - z 18. tys. więźniów, życie straciło około 4.500, a kolejnych 1.200 wywieziono i zamordowano w KZ Bergen-Belsen.
Podczas alianckich nalotów bombowych koncern Auto Union, ucierpiał w stosunkowo niewielkim stopniu. Wszystko dlatego, że fabryki te zaczęto bombardować dopiero w drugiej połowie 1944 roku, a nalotów było niewiele. Do końca wojny w zakładach w Zwickau zniszczono około 15% zabudowań i około 5% maszyn i urządzeń. Fabryka Chemnitz-Siegmar - po nalocie z 11 września 1944 roku - ucierpiał nieznacznie, natomiast zakłady DKW w Zschopau - nie ucierpiały w ogóle. Po kapitulacji Niemiec, obiekty fabryki w Zwickau zajęli amerykanie, którzy utworzyli w nich obóz jeniecki dla około 4 tys. niemieckich żołnierzy. 1 lipca 1945 roku zakłady znalazły się w radzieckiej strefie okupacyjnej, co skończyło się dla firmy Auto Union katastrofą.
.jpeg) |
| Ubranie z KZ Flossenbürg z numerem więźniarki Helgi Pollak-Kinski. |
Cały majątek firmy trafił - jako wynagrodzenie strat i szkód - do Związku Radzieckiego. 17 sierpnia 1948 roku korporacja Auto Union została wykreślona z rejestrów handlowych. Dawni właściciele jeszcze raz decydują się na założenie firmy. Na początku września 1949 roku w Niemczech Zachodnich w Ingolstadt, otwarte zostają zakłady Auto Union GmbH. Choć firma jest z złej kondycji finansowej, to uruchamia produkcję dwusuwowych modeli DKW, które cieszyły się niezmiennym zaufaniem dzięki swojej jakości i względnie niskiej cenie (także niskimi kosztami produkcji). Uruchomiona zostaje linia montażowa produkująca samochody marki IFA, m. innymi: IFA F8 i IFA F9. Produkcja trwa do 1955 roku, po czym zostaje zastopowana na rzecz nowego modelu auta AWZ P 70 i małego samochodu Trabant P 50.
.jpeg) |
| P 240 Sachsenring kombi - auto, z którego filmowano XI Wyścig Pokoju w 1958 roku. |
1 maja 1958 roku - decyzją Rady Ministrów NRD - w Zwickau powstaje "VEB Sachsenring Automobilwerke Zwickau". Niemieckie przedsiębiorstwo specjalizujące się w produkcji części dla przemysłu samochodowego powstało z połączenia dwóch państwowych firm - "VEB Sachsenring Motor Vehicle and Motor Works Zwickau" (dawniej Horch) i "VEB Automobilwerk AWZ Zwickau" (dawniej Audi). Od tego momentu, produkcja AWZ P 70 i (zwłaszcza) Trabanta rusza pełną parą. Dawna AWZ - teraz jako Sachsenring-Werk 2 - odpowiedzialna jest produkcję nadwozi z tworzywa sztucznego, zwanego duroplastem, co miało wyeliminować problemy z korozją. Grupa konstruktorów z dawnych zakładów Horcha zajmowała się natomiast projektami silników, podzespołów i aut, co zaowocowało rozpoczęciem produkcji samochodu ciężarowego IFA W50.
.jpeg) |
| Czerwony Horch 920 S Limuzyna i samochód ciężarowy Horch H3 z silnikiem Maybach HL 42. |
.jpeg) |
| Samochód ciężarowy Horch H 3A z 1951 roku. |
22 listopada 1973 roku o godzinie 09:00, z linii montażowej w Zwickau, wyjeżdża milionowy egzemplarz Trabanta, który - w różnych wersjach - produkowany jest do 1991 roku. Powstają kolejne znakomite modele Audi: Audi Quattro (1980 r.), Audi V8 (1988 r.), Audi A6 (1994 r.), Audi A3 (1996 r.), Audi TT (1998 r.), Audi R8 (2006 r.), czy Audi Q2 (2016 r.)....
 |
| August Horch (Fot. www.de.wikipedia.org). |
Zostaje schwytany przez aliantów i oskarżony o współpracę z nazistami, nieludzkie traktowanie robotników przymusowych i przedłużanie działań wojennych w celu zwiększenia własnych zysków. Horcha ratuje jednak fakt, że nie był główną postacią z koncernie Auto Union, przez co nie miał wpływu na produkcję zbrojeniową i nie był członkiem NSDAP. Zostaje oczyszczony z zarzutów i zwolniony. Oczywiście innego zdania są władze radzieckie, dlatego też przenosi się do Górnej Frankonii ze swoją wieloletnią gospodynią (od lata 1948 roku już żoną) Else Kolmar i przybraną córką. Umiera 3 lutego 1951 roku w swoim domu w Münchberg.
Idea utworzenia muzeum motoryzacyjnego powstała na długo po śmierci Augusta Horcha. Pierwsze próby miały miejsce w 1975 roku, jednak wówczas jeszcze warunki nie sprzyjały takiemu przedsięwzięciu. Dopiero w 1988 roku - w wydzielonych pomieszczeniach dawnej jadłodajni zakładów w Zwickau - powstaje pierwsza wystawa z 14 zabytkowymi samochodami Horch, DKW i IFA.
Najważniejsze zmiany miały miejsce dopiero w 2000 roku, gdy miasto Zwickau i Audi AG podjęły współpracę i zdecydowały się na utworzenie muzeum z prawdziwego zdarzenia. We wrześniu 2001 roku zaczęto przebudowę budynków fabryki, ale w taki sposób, aby zachować ich zabytkowy wygląd (jedyną widoczną z zewnątrz zmianą jest budynek recepcji). We wrześniu 2004 roku - w setną rocznicę powstania firmy August Horch & Cie Motorwagen-Werke - udostępniono nową ekspozycję zwiedzającym. W kolejnym roku w muzeum otwarto wystawę stałą poświęconą Augustowi Horchowi. W 2017 roku powiększona została powierzchnia wystawiennicza, która obecnie ma 6.500 m².
 |
| 22 listopada 1973 roku z linii montażowej w Zwickau, wyjeżdża milionowy egzemplarz Trabanta. |
August Horch Museum Zwickau podzielone jest na dwie zasadnicze części, które łączy budynek w którym mieści się restauracja. W części A (do 1945 r.) zobaczymy początki marek Horch, Audi, DKW i Wanderer, natomiast w części B (po 1945 roku) rozwój poszczególnych marek aż do początków XXI wieku.
Na ekspozycji znajduje się ponad 200 historycznych pojazdów, które zostały zaprezentowane w bardzo ciekawy sposób, np.: te ekspozycje poświęcone Trabantowi, lub auta wkomponowane w scenerie uliczne z początków XX wieku.
.jpeg)
.jpeg) |
| Dawniej na niemieckich ulicach... limuzyny DKW, Wanderer i Horch. |
.jpeg)
Oto niektóre interesujące pojazdy z imponującej kolekcji:
- samochód Horch 12/28 HP Typ K Phaeton (1911 r.)
- samochód Audi 10/28 HP Typ B Phaeton (1911/1916)
- samochód ciężarowy Horch 25/42 (rok prod. 1916 r.)
- motocykl 3-kolowy PER Modell PW 25 (1925 r.)
- samochód Wanderer W8 Typ 5/20 PS Phaeton (1926 r.)
- wóz strażacki Horch 303 (1927 r.)
- motocykl DKW ARE 175 (1927 r.)
- samochód Horch 375 Pullman-Limousine (1930 r.)
- samochód DKW Sportwagen PS 600 (1930 r.)
- samochód Audi UW Cabriolet (1934 r.)
- samochód Chrysler Airflow (1934 r.)
- samochód DKW 1001 (1935 r.)
- samochód Horch 853 Sportcabriolet (1936 r.)
- samochód wyścigowy Auto Union Stromlinien-Rennwagen Typ C (1937 r.)
- samochód Wanderer-Limousine W 23 (1938 r.)
- samochód Wanderer W 23 S (1940 r.)
- ciągnik Raupenschlepper Ost (1942 r.)
- samochód ciężarowy Horch H3 z silnikiem Maybach HL 42 (1948 r.)
- traktor Horch RS 01/40 "Pionier" (1949 r.)
- samochód IFA F9 Limousine (1953 r.)
- samochód IFA F8 Export-Cabriolet (1955 r.)
- samochód P 240 Sachsenring, Limousine (1958 r.)
- samochód P 70 Coupe (1958 r.)
- samochód Trabant P 50, Limousine (1958 r.)
- samochód BMW Isetta 250 Export (1959 r.)
- samochód Wartburg 311-108, Luxuslimousine (1961 r.)
- samochód Glas Goggomobil T 250, Limousine (1964 r.)
- samochód Trabant 600 (P 60) Kombi (1965 r.)
- przyczepa kempingowa Würdig 301 - "Dübener El" (1987 r.)
- samochód Trabant 800 RS (Rallyesport), (1988 r.)
- samochód Trabant 1.1 Caro Pick Up (1989 r.)
- samochód VW Pheaton Protect (2006 r.)
i wiele, wiele więcej...
.jpeg) |
| Zniszczony podczas bombardowania Kübelwagen Wanderer W 11 z 1940 roku. |
Wśród samochodów, motocykli, silników i wielu innych eksponatów, można spędzić naprawdę dużo czasu. W muzeum zobaczycie również prawdziwą linię montażową i kilka aut-prototypów, które nigdy nie weszły do produkcji seryjnej. Jak widzicie, muzeum jest nie lada gratką dla miłośników motoryzacji i pięknych samochodów, dlatego też namawiam Was, do odwiedzenia tego miejsca w miarę możliwości.
.jpeg) |
| Prototyp samochodu Trabant 1.1 Caro Pick Up z 1989 roku. |
.jpeg) |
| Trabant 601 Rallye z 1962 roku. |
.jpeg) |
| W oczekiwaniu na wjazd na prom.... |
Moja ocena: 8,5/10 (notę obniża złe oznakowanie, przez co można się pogubić podczas zwiedzania)
Kraj: Niemcy
Miejscowość: Zwickau
Strona internetowa: www.horch-museum.de
Godziny otwarcia:
od wtorku do niedzieli w godzinach 09:30-17:00
w poniedziałek muzeum jest nieczynne
Wstęp:
13 euro (dorośli), 11 euro (dzieci w wieku 6-15 lat, studenci), dzieci do 6 lat - wstęp bezpłatny
Parking: bezpłatny
Wszystkie zdjęcia - o ile nie zostało to oznaczone inaczej - pochodzą ze zbiorów autora, kwiecień 2023r.
Mapa dojazdu:
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz