116. Dywizja Pancerna (niem. 116. Panzerdivision) dowodzona przez generała majora Siegfrieda von Waldenburga i 560. Dywizja Grenadierów Ludowych (niem. 560. Volksgrenadierdivision) pod dowództwem pułkownika Rudolfa Langhausera, od samego początku miały problemy. Elementy obu dywizji - ruszając 16 grudnia 1944 roku do natarcia z rejonu Dahnen - miały jak najszybciej sforsować przeprawy w Kalborn i Ouren, a następnie w szybkim tempie kierować się w kierunku Houffalize i Hotton. Jednostki obu dywizji - choć ponosiły znaczne straty - posuwały się naprzód i 21 grudnia zostały dostrzeżone przez amerykańskich żołnierzy w pobliżu Hotton.
Znacznie uszczuplone walkami niemieckie jednostki otrzymały rozkaz zdobyć miasto, którego broniły - o czym niemieccy dowódcy nie wiedzieli - niewielkie siły amerykańskie. Atak frontalny miała przeprowadzić 560. Dywizja Grenadierów Ludowych, natomiast 116. Dywizja Pancerna miała ruszyć w kierunku La-Roche-en-Ardenne oraz Marche i z tego kierunku dokonać przełamania.
Znajdujący się w miasteczku amerykańscy żołnierze batalionu wojsk inżynieryjnych i zaopatrzenia, wchodzącego w skład 3. Dywizji Pancernej (ang. 3rd Armored Division) dowodzonej przez generała majora Mauricea Rosea, skutecznie odpierali ataki grenadierów. Były to wysunięte siły 116. Dywizji Pancernej "Windhund", którymi była Grupa Bojowa Bayer (niem. Kampfgruppe Bayer), które 21 grudnia podeszły pod miasteczko.
Przez kolejne trzy dni ciężkie walki toczył się w południowej i południowo-wschodniej części Hotton. Niemieckie wojska toczył walki głownie z oddziałami amerykańskiej 84. Dywizji Piechoty (ang. 84th Infantry Division). Odcięta od reszty jednostek została Kampfgruppe Bayer, której na pomoc ruszyły główne siły 116. Dywizji Pancernej. Pomoc okazała się skuteczna, choć Niemcy okupili to dużymi stratami.
Hotton leżało w dolinie, po obu brzegach głównego kanału Ourthe. W miasteczku łączyło się kilka ważnych dróg, które przekraczają rzekę i na zachodnim brzegu łączą się z ważnym węzłem drogowym w Marche, skąd rozchodzą się we wszystkich kierunkach. Wewnątrz miasteczka znajdował się drewniany most, którym mogły poruszać się również ciężkie pojazdy w obu kierunkach. To właśnie był główny powód zaciekłych ataków niemieckich jednostek.
Hotton bronione było przez skromne siły amerykańskie. Jedną z jednostek, która tak bohatersko broniła miasteczka był 23. Pancerny Batalion Inżynieryjny (ang. 23rd Armored Engineering Battalion) wchodzący w skład 3. Dywizji Pancernej. Oprócz niego - budynki na wschodnim brzegu zajmowało - dwustu żołnierzy z oddziałów zabezpieczenia tyłów sztabów dywizji oraz jednostki odwodowe dywizji pancernej (ang. Combat Command Reserve, w skrócie CCR). Wspierało ich kilka półgąsienicowych transporterów opancerzonych typu Halftrack i pluton czołgów. Natomiast na zachodnim brzegu, mostu bronił jeden pluton wydzielony z 51. Batalionu Saperów którym dowodził kapitan Preston C. Hodges, który miał do dyspozycji dwie armaty przeciwpancerne kal. 40 mm, jedna armatę ppanc. kal. 37 mm, kilka Halftrack-ów, pluton czołgów Sherman oraz jeden niszczyciel czołgów Hellcat z 3. Dywizji Pancernej.
Kiedy - ze względu na przeważające siły atakujących - obrona zaczęła się załamywać, o pomoc poproszono o przysłanie posiłków. Na Halftrack-ach do Hotton przybyli żołnierze oddelegowani z 84. Dywizji Piechoty i kolejne jednostki pochodzące z 3. Dywizji Pancernej. W wyniku starcia z niemieckimi czołgami typu Panther, amerykanie stracili przynajmniej dwa pojazdy Halftrack, jeden czołg Sherman i jeden czołg lekki Stuart. Niemcy stracili dwie Pantery i jeden czołg Panzer IV (historię czołgów poznacie w osobnym odcinku z cyklu Dawniej i dziś). Niemieckie jednostki zmuszone zostały do zmiany trasy natarcia, co dało amerykańskim żołnierzom czas do uporządkowania swojej linii obrony. 23 grudnia 1944 roku straty po obu stronach były już bardzo poważne. Amerykanie stracili do tego czasu pluton czołgów Sherman, dwa czołgi Stuart oraz kilka pojazdów półgąsienicowych.
Zacięte walki o to strategiczne miasteczko trwały niemal nieprzerwanie do Bożego Narodzenia. Kolejne ataki Niemcy przeprowadzili 26 grudnia przy wsparciu Brygady Führer-Begleit (niem. Führer-Begleit-Brigade) dowodzona przez pułkownika Otto Remera. I tym razem waleczność amerykanów okazała się na tyle skuteczna, że zmusiła niemieckie jednostki do zaprzestania ataków na Hotton. Amerykański kontratak odepchnął Niemców od miasteczka, które okazało się później najbardziej na zachód wysuniętym punktem natarcia niemieckich jednostek. Jednostki wroga musiały się wycofać, tym bardziej, że pułkownik Remer wraz ze swoja brygadą musiał podporządkować się nowym rozkazom i także zrezygnować z dalszych ataków na tym kierunku...
Na zdjęciu archiwalnym widzimy jeden z kilku półgąsienicowych pojazdów opancerzonych typu Halftrack, które zostały zniszczone podczas zaciętych walk o Hotton w grudniu 1944 roku. Współczesna fotografia przedstawia prawy narożnik gmachu Urzędu Miasta w Hotton, znajdującego się przy Rue des Ecoles.
Fotografia archiwalna i współczesna pochodzą ze zbiorów autora, współczesną wykonano w czerwcu 2022 r.
Bibliografia:
Bergström, Christer, Ardeny 1944-1945. Ostatnie tchnienie wojsk pancernych Hitlera, tłum. Paweł Grysztar, Oświęcim 2017
Beevor, Antony, Ardeny 1944. Ostatnia szansa Hitlera, tłum. Andrzej Goździkowski, Kraków 2016
Cole, M. Hugh, 1944: Bitwa o Ardeny, tłum. Ignacy Kurowski, Oświęcim 2014
Guillemot, Philippe, The Battle of the Bulge vol. 1. The Failure of the Final Blitzkrieg, Paris 2015
Schadewitz, Michael, Ardeny 1944-145. Tajne operacje Skorzenego, tłum. Adam Maliszewski, Warszawa 2010
Bardzo ciekawy epizod, swoją drogą, czy stosunkowo niska skuteczność "panter" nie wynikła przypadkiem z braku doświadczonych, dobrze wyszkolonych załóg?
OdpowiedzUsuń