Dawniej i dziś - Adlerwerke vorm. Heinrich Kleyer A.G. we Frankfurcie nad Menem (Niemcy). 1935/1938-2014.

Adlerwerke vorm. Heinrich Kleyer A.G. we Frankfurcie nad Menem, zdjęcie archiwalne datowane jest na okres 1935/1938.

    Początki firmy Adlerwerke vormals Heinrich Kleyer A.G. we Frankfurcie nad Menem sięgają końca XIX wieku. Została założona w 1880 roku i funkcjonowała pierwotnie pod nazwą Heinrich Kleyer GmbH. Dziewięć lat później z taśmy produkcyjnej schodzi pierwszy egzemplarz trójkołowego, małego samochodu, oraz pierwszy trójkołowy rower - Dreirad. W tym czasie firma znacznie się rozrosła, co zaowocowało przekształceniem firmy w spółkę aukcyjną z nową nazwą Adlerwerke vorm. H. Kleyer AG. To natomiast pozwoliło wprowadzić kolejny produkt, jakim były maszyny do pisania. W 1901 roku na taśmach montażowych pojawiły się pierwsze motocykle z silnikami de Diona. Dwa lata później firma Adler oficjalnie zakończyła prace nad pierwszym, własnym silnikiem, który rok później został wdrożony do produkcji. Oprócz tego w niedługim czasie zaczęto tam produkować także skrzynie biegów, oraz silniki przeznaczone dla sterowców.
   Przed wybuchem I Wojny Światowe łączna ilość zarejestrowanych w Niemczech samochodów pochodzących z zakładów Adler oscylowała w granicach 20%. W okresie międzywojennym firma zatrudniała 10 tysięcy wykwalifikowanych pracowników. W tym czasie Adler współpracował m.in. z Oplem i firmą Auto Union, której logo po dziś dzień wykorzystuje firma Audi.
   Po 1935 roku Adler podpisał lukratywne kontrakty na produkcje samochodów i motocykli, oraz innych podzespołów dla wojska. W połowie 1944 roku przy zakładach utworzono obóz pracy dla robotników przymusowych - KZ-Arbeitskommando "Katzbach". Obóz funkcjonował aż do 22 marca 1945 roku, kiedy to zakłady zostały zbombardowane przez lotnictwo alianckie. Dwa dni później przebywających w obozie mężczyzn przeniesiono do innych podobozów. Opuszczony obóz po wojnie został uznany za jeden z cięższych w Hesji, a umieralność w nim była najwyższą ze wszystkich kilkudziesięciu podobozów należących do KZ Natzweiler-Struthof.
   To w tej fabryce dla Wehrmachtu produkowano m.in. silniki i podwozia niemieckich pojazdów półgąsienicowych Das Sonder-Kraftfahrzeug 10 (oznaczenie fabryczne Demag D7, wojskowe Sd.Kfz. 10) i Sd.Kfz. 11.

Fotografia archiwalna: www.hlz.hessen.de
Fotografia współczesna pochodzi ze zbiorów autora, 2014 r.