wtorek, 25 maja 2021

"Monte Cassino. Historia najbardziej kontrowersyjnej bitwy II wojny światowej" - David Hapgood & David Richardson

   Polski rynek wydawniczy zalany jest książkami opisującymi jedną z najzacieklejszych i najkrwawszych bitew we Włoszech - bitwie o Monte Cassino. Jednak tylko część z nich warta jest przeczytania i polecenia innym. Zdarza się bowiem, że autorzy powielają w swoich książkach znane już nam informacje, lub też - co gorsza - pomijają dokonania jednych wojsk atakujących, lub przypisać je innym. I takie właśnie wrażenie, można odnieść czytając książkę "Monte Cassino. Historia najbardziej kontrowersyjnej bitwy II wojny światowej" - Davida Hapgooda i Davida Richardsona. Ale, czy rzeczywiście tak jest? To już musicie ocenić sami. Ja osobiście bardzo cenię tą pracę i polecam Wam ją z czystym sumieniem. 
 
   "Monte Cassino. Historia najbardziej kontrowersyjnej bitwy II wojny światowej" jest książką inną niż wszystkie, jakie do tej pory przeczytałem. Choć autorzy opisują krwawe zmagania aliantów o zdobycie wzgórza w Apeninach Środkowych i zajadłą jego obronę przez oddziały niemieckie, to głównym "bohaterem" książki jest sam klasztor, jego mieszkańcy i ich losy.
   "Pewnego dnia cały świat pozna prawdę o tym, co wydarzyło się na Monte Cassino" - powiedział 6 stycznia 1944 roku, zdruzgotany tamtymi wydarzeniami opat klasztoru Gregorio Diamare. I właśnie prawdę tą, chcą nam przedstawić dwaj amerykańscy pisarze - David Hapgood i David Richardson. Moim skromnym zdaniem, ta sztuka im się znakomicie udała. 
 
   Książka podzielona jest na dwie części, które opisują tak naprawdę losy dzieł sztuki i archiwów znajdujących się w klasztorze oraz przyczyny i skutki jego zbombardowania przez aliantów. I to są główne tematy tej znakomitej pracy, a sama bitwa jest, jakby w tle tych wydarzeń. I dobrze, bowiem od tej strony, nie znałem tych wydarzeń, a bardzo mnie one interesują. 
   Jeśli chodzi o pierwszą część książki, to głównymi bohaterami są żołnierze elitarnej niemieckiej Dywizji "Hermann-Göring" i kilku wyższych oficerów, mających bezpośredni wpływ na tamtejsze wydarzenia. Mowa tutaj o niemieckim generale Fridolinie von Sengerze, podpułkowniku Juliusu Schlegerze i kapitanie Maximilianie Beckerze. To ci trzej panowie odpowiedzialni są za ewakuację przechowywanych przez mnichów dzieł sztuki i dokumentów, którym groziło bezpowrotne unicestwienie. Oprócz ewakuacji cennych zbiorów do Rzymu i Spoleto, autorzy bardzo dokładnie opisali także kradzież kilkunastu skrzyń z obrazami, przez żołnierzy Dywizji "Hermann-Göring" w celu podarowania ich zawartości w prezencie Marszałkowi Rzeszy Hermannowi Göringowi. Trzeba tutaj nadmienić, że kilka tygodni później, Reichsmarschall wściekł się na swoich żołnierzy i nie przyjął podarunku, nie chcąc być oskarżonym o ich kradzież.
   Druga część książki, to znakomicie przedstawiona, chronologiczna relacja dotycząca zbombardowania klasztoru na Monte Cassino. Autorzy w tej części książki, wykorzystali dokumenty korespondencyjne atakujących jednostek alianckich, które przedstawiają ich sytuacje w trakcie ataków, prośby dotyczące zbombardowania klasztoru oraz pogląd na naloty poszczególnych jednostek. Czytając kolejne kartki, zobaczymy, że sytuacja w klasztorze - jak i w jego najbliższym sąsiedztwie - zmieniała się jak w kalejdoskopie i nie dawała pewności, co do słuszności podjęcia decyzji i realizacji rozkazu jego zbombardowania. Choć od opisanych przez autorów wydarzeń, minęło już tak wiele lat, zdania wśród historyków, co do słuszności nalotu, nadal są podzielone. Jednak zgodnie ze słowami opata Diamare, autorzy - David Hapgood i David Richardson - bardzo profesjonalnie przedstawili nam tą prawdę.
 
   Książka "Monte Cassino. Historia najbardziej kontrowersyjnej bitwy II wojny światowej" posiada jeszcze jeden atut, który podnosi jej wartość. Otóż opisane - na podstawie dokumentów sztabowych - w niej wydarzenia, poparte są zapiskami zakonników, którzy opisali je ze swojego punktu widzenia w dzienniku klasztornym. Interesujące relacje, zostały bardzo umiejętnie wkomponowane przez autorów w wydarzenia, mające miejsce w domu duchownych.   
   Praca amerykańskich pisarzy, jest napisana bardzo przystępnie i przejrzyście, przez co, czyta się ją z wielką przyjemnością. Książka nie zawiera zbyt wielu fotografii, jednak styl, jaki został przez autorów użyty podczas jej pisania, przedstawia czytelnikowi bardzo wyraźny obraz opisanych w niej miejsc i wydarzeń. Na uwagę zasługuje także fakt, że w pracy tej, nie ma praktycznie żadnych błędów stylistycznych i ortograficznych.
 
   Na koniec mała dygresja. Jeżeli, ktoś chciałby poznać w książce losy polskich żołnierzy biorących udział w walkach o Monte Cassino, to bardzo się rozczaruje. Otóż tak, jak wspomniałem na początku, zamysłem autorów było przedstawienie losów samego klasztoru i jego mieszkańców, a nie poszczególnych jednostek alianckich.
 
Polski tytuł: "Monte Cassino. Historia najbardziej kontrowersyjnej bitwy II wojny światowej"
Oryginalny tytuł: "MONTE CASSINO. The Story of the Most Controversial Battle of World War II"
Autor: David Hapgood & David Richardson
Przekład: Jerzy Kozłowski
Rok wydania: 2003
Język: polski
Wydawnictwo: Magnum
Liczba stron: 271
Oprawa: miękka (klejona)
 
Moja ocena: 8,5/10

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz