czwartek, 7 września 2017

Twierdza w Landsbergu (Landsberg am Lech, Bawaria, Niemcy).

   Twierdza Torgebäude w Landsbergu została wybudowana około 1910 roku po zachodniej stronie granic miasta. Więzienie oddalone zaledwie o 65 km od Monachium i 35 km od Augsburga, nie było zbyt znane w okresie międzywojennym. Zrobiło się o nim głośno dopiero wtedy, gdy swój wyrok odbywał tam hrabia Anton Graf von Arco auf Valley (1897-1945). To przecież on zastrzelił 21 lutego 1919 roku na ulicy premiera i ministra spraw zagranicznych - Kurta Eisnera (1867-1919). Jednak największy rozgłos twierdza zawdzięcza kolejnemu ze znanych więźniów - Adolfowi Hitlerowi (1889-1945).
   Po nieudanym puczu monachijskim zapoczątkowanym w Bürgerbräukeller w Monachium, rannego Hitlera odnaleziono w Uffing w Górnej Bawarii i osadzono w twierdzy, gdzie oczekiwał wraz z innymi nazistami na proces. Ten odbył się trzy miesiące później - 26 lutego 1924 roku - w budynku dawnej akademii wojskowej przy Blutenbergstrasse 3 w Monachium (wyrok ogłoszono 1 kwietnia). Hitler, oskarżony o zdradę stanu został potraktowany przez członków składu sądu bardzo łagodnie. Skazano go jedynie na pięć lat więzienia z możliwością ubiegania się o warunkowe zawieszenie kary po upływie sześciu miesięcy.
   Przygnębionemu Hitlerowi przyznano celę numer 7, znajdującą się na piętrze. Obok, swoje cele otrzymali m.in. Rudolf Hess (1894-1987), Friedrich Weber (1892-1955) i pułkownik Hermann Kriebel (1876-1941). Po za wymienionymi, wyrok odsiadywał tam również Julius Schreck (1898-1936), a oprócz niego z 216 pojmanych uczestników puczu, na wiezienie w Landsbergu skazano jeszcze tylko 35. Przez pierwsze kilka dni zrezygnowany Hitler myślał o samobójstwie i prowadził strajk głodowy. Zaprzestał po 13 dniach, dopiero po interwencji i namowach adwokata Lorenza Rodera, Antona Drexlera (1884-1942) i dwóch kobiet do których miał w tym czasie słabość - Heleny Elisy Haufstaengl (1893-1973) i Heleny Bechstein (1876-1951). Odzyskawszy wigor, zaczął dużo czytać, m.in. dzieła Nietzschego, Marksa, Trietschkego i wielu innych. Któregoś dna, po otrzymaniu w prezencie gramofonu, mógł słuchać również ukochanego Wagnera. Traktowany był przez pracowników więziennych w tym czasie bardzo dobrze, cieszył się wśród nich dużą sympatią. Miał dużą swobodę, mógł np. zdecydować o tym, że nie będzie brał udziału w zajęciach sportowych. W swojej widnej celi Hitler przyjmował wielu gości, którzy byli zaskoczeni komfortowymi warunkami więziennymi, jakie tam zastali. Otrzymywał każdego dnia od nich dużo prezentów i kwiatów, a swój pobyt tam, po latach skwitował słowami: "Landsberg był moim uniwersytetem na koszt państwa".
   W czerwcu 1924 roku zaczął swojemu szoferowi - Emilowi Maurice'owi - dyktować pierwsze strony "Mein Kampf". Później słowa Hitlera notował Hess, a pomagał im w tym profesor geopolityki na Uniwersytecie Monachijskim - Karl Haushofer (1869-1946) - który przyjaźnił się ze swoim byłym studentem Hessem. W więzieniu, Hitlera odwiedzał Heinrich Hoffmann (1885-1957) - jego osobisty fotograf, który utrwalił swojego szefa na fotografii przemyconym do celi aparatem. Sama książka nie została ukończona w Landsbergu (pisanie zakończono w Berchtesgaden), ponieważ 20 grudnia 1924 roku - po trzynastu miesiącach - Hitler opuścił więzienie. Przed bramą w aucie czekali na niego Hoffmann i właściciel Münchner Buchgewerbehaus M. Müller & Sohn - Adolf Müller (1884-1945) - późniejszy wydawca "Mein Kampf". Hoffmann bardzo chciał uwiecznić moment opuszczenia więzienia przez swojego szefa, jednak strażnik więzienny wyperswadował jemu ten zamiar, grożąc konfiskatą aparatu. Po kilku minutach oczekiwania, w bramie pojawił się Hitler, który przywitawszy się z obu Panami, szybko wsiadł do auta i kazał ruszać. Jadąc przez Landsberg brukowana drogą, fotograf zasugerował, aby jednak uwiecznić to wydarzenie na kliszy aparatu. Zaproponował do tego starą miejską bramę usytuowaną we wschodniej części miasta.
   W 1934 roku - w dziesiątą rocznice wyjścia na wolność - Hitler wraz z Hoffmannem ponownie odwiedzili więzienie i cele w której przebywał. Przez ten okres nic się tam nie zmieniło. Na stoliku leżał egzemplarz "Mojej Walki", otoczony wieńcem laurowym, który podczas swojego pobytu zawiesił na ścianie. Wnętrze wypełnione było zapachem świeżych kwiatów, których było tam bez liku. Wtedy Hoffmann, już bez żadnych zakazów i podstępów mógł ponownie wykonać jedno z najbardziej znanych fotografii Hitlera - stojącego przy kracie okiennej.
   Od czasu przejęcia przez nazistów władzy, za sprawą propagandy Goebbelsa, miejsce to stało się swoistym sanktuarium. Zostało w niej łóżko, dwa krzesła, biurko, a na ścianie zawisł jego portret. Do Landsberga pielgrzymowały tłumy ludzi. A dla tysięcy członków Hitlerjugend był to wręcz obowiązek. Wszyscy oni maszerowali ze sztandarami i pochodniami na rynek miasta, gdzie manifestowali swoje przywiązanie do Hitlera. W przewodnikach turystycznych Landsberg określano mianem "miasta młodości Hitlera". Rozbudowane w tym czasie więzienie stało się wielkim schroniskiem młodzieżowym - do września 1939 r. odwiedziło je ponad 100 tys. gości. Równolegle pełniło też swoją podstawową funkcję będąc miejscem odbywania kar przeciwników nazizmu.
   Po II wojnie światowej, amerykanie przetrzymywali w twierdzy niemieckich zbrodniarzy wojennych. Więzienie funkcjonowało wówczas w ewidencji pod nazwą War Criminal Prison No.1. W okresie powojennym przez mury więzienne przewinęło się około 1800 niemieckich zbrodniarzy, z których 285 zostało tam straconych, a wielu z nich pochowanych przy murach więziennych na niewielkim cmentarzu. Swoje kary odbywali tutaj m.in. Josef "Sepp" Dietrich (1892-1966), Joachim Peiper (1915-1976), Oswald Pohl (1892-1951), Martin Gottfried Weiss (1905-1946), Georg Gössl (1909-1947), Hans Spatzenegger (1900-1947), Konrad Blomberg (1899-1947), Franz Auer (1911-1948), Joachim Mrugowsky (1905-1948), czy lekarz Karl Brandt (1904-1948). Dietrich opuścił mury wiezienia w 1955 roku, a Peiper rok później. Inni nie mieli tyle szczęścia. Weiss był jednym z pierwszych - stracony pod koniec maja 1946 roku. Gössla i Spatzeneggera powieszono 27 maja 1947 roku. Blomberg - szef Gestapo w niemieckim obozie koncentracyjnym we Flossenbürgu - został stracony w październiku 1947 roku. Brandta powieszono 2 czerwca 1948 roku, wraz z nim sześciu innych zbrodniarzy. Auera, jako jedynego z sześciu wyznaczonych tego dnia do egzekucji zbrodniarzy, stracono 26 listopada tego samego roku. Mrugowsky został stracony na dziedzińcu więzienia w Landsbergu w 1948 roku. Pohla powieszono 7 czerwca 1951 roku, wraz z nim kolejnych sześciu kompanów.
   Były to ostatnie wyroki śmierci wykonane na terytorium Republiki Federalnej Niemiec. Ostatni wiezień opuścił mury wiezienia w 1958 roku, a więzienie na krótki okres zamknięto. Po tym czasie, pozbyto się wszelkich śladów mówiących o wydarzeniach z przeszłości, aby miejsce to nie stało się celem licznych pielgrzymek, jak to miało miejsce wcześniej. Zakład karny obecnie jest administrowany przez Zarząd Więziennictwa Bawarskiego Ministerstwa Sprawiedliwości.
   O twierdzy stało się głośno ponownie w roku 2014 za sprawą niemieckiej legendy piłki nożnej Uli Hoenessa, który właśnie tam został skierowany po ogłoszeniu wyroku 3,5 roku więzienia za przestępstwa podatkowe. 64-letni Hoeness - tak, jak 90 lat wcześniej Hitler - opuścił więzienie po odbyciu tylko części kary. W tym przypadku po upływie dwóch lat.
   Dziś jest to ogromny kompleks z pełnowymiarowym boiskiem piłkarskim, kilkoma kortami tenisowymi i krytymi basenami, który nadal "przyjmuje gości", bo inaczej nie można nazwać więźniów odbywających kary w takich warunkach.
   Aby dotrzeć do twierdzy, należy po stronie zachodniej miasta z autostrady 96 zjechać w Buchloer Strasse i dalej kierować się w stronę centrum. Wjeżdżając na Hindenburgring po lewej bez problemów dostrzeżemy główny budynek.

Kraj: Niemcy
Miasto: Landsberg
Strona internetowa: brak
Współrzędne GPS:
Wstęp: obiekt nie jest udostępniony zwiedzającym

Fotografia archiwalna nr. 1: www.oldthing.de
Fotografia archiwalna nr. 2: www.thehistoryblog.com
Fotografia archiwalna nr. 3: www.faz.net
Fotografia archiwalna nr. 4: www.almuraba.net
Pozostałe fotografie pochodzą z archiwum autora, 2017 r.

Fot. 1. Twierdza w Landsbergu - Festung Torgebäude - na starej pocztówce z 1941 roku.
Fot. 2. Cela więzienna Adolfa Hitlera.
Fot. 3. Hitler przy okratowanym oknie, fotografia wykonana przez Hoffmanna w 1924 r.
Fot. 4. Stara brama na obrzeżach miasta, przy której zatrzymano się, aby uwiecznić wyjście Hitlera z wiezienia.
Widok od frontu.


Bayertor na obrzeżach miasta, przy której Hoffmann zrobił zdjęcia Hitlerowi.
Mapa dojazdu:

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz