Wojenne sanktuarium w Caporetto (wł. Sacrario militare di Caporetto, sł. Kostnica Italijanskih vojakov 1. svetovne vojne nad Kobaridom) - Kobarid, Słowenia

    W latach 1915-1917 wschodnia część frontu włoskiego pochłonęła setki tysięcy ofiar obu walczących stron, o czym świadczą dziesiątki wojennych cmentarzy. Po zakończeniu I wojny światowej, zaczęły powstawać w tych rejonach nekropolie, na których pochowano włoskich i austro-węgierskich żołnierzy. Dzisiaj, po jednej stronie obecnej granicy włosko-słoweńskiej, zobaczymy wiele - usianych krzyżami - austro-węgierskich miejsc spoczynku, a po drugiej, wielkie kamienne budowle, które skrywają wewnątrz szczątki poległych włoskich żołnierzy. Wystarczy tutaj wspomnieć o austro-węgierskich cmentarzach w Bovec, Buskovicy, czy Log pod Mangartom, oraz włoskich monumentalnych świątyniach w Monte Grappa, Redipuglii, Oslavii, czy... w słoweńskim Kobarid. Dokładnie tak. Ostatnie wymienione przeze mnie włoskie Sacrario militare, jest jedynym takim miejscem upamiętniającym włoskich żołnierzy I wojny światowej, znajdującym się poza granicami tego kraju. Znajduje się obecnie na terenie Słowenii i to właśnie miejsce, chciałbym Wam teraz przybliżyć.

Wojenne sanktuarium w Caporetto (wł. Sacrario militare di Caporetto, sł. Kostnica Italijanskih vojakov 1. svetovne vojne nad Kobaridom)

Dawniej i dziś - amerykańscy żołnierze w okupowanym Duisburgu. 1945-2024

    Kiedy w marcu 1945 roku alianci rozpoczynali Operacje "Plunder" i "Varsity", mało kto - mając w pamięci nie tak dawną porażkę w Operacji "Market Garden" - głośno mówił o jej planowanym wyniku. Oczywiście oczekiwania były bardzo duże, ale wielu dowódców wolało wstrzymać się z "ogłaszaniem szybkiego końca wojny" po tych skoordynowanych działaniach na zachodnich terenach III Rzeszy. Dopiero pierwsze sukcesy związane z przeprawami na szerokim odcinku Renu i szybki marsz alianckich jednostek w głąb Niemiec, sprawiły, że zaczęto odważniej mówić na ten temat. Inaczej sytuacja wyglądała po stronie wroga. W rozmowach oficjalnych i gabinetach nazistowskich przywódców, coraz ciszej i coraz mniej mówiło się o sytuacji na froncie i "ostatecznym zwycięstwie". Ren został przekroczony w kilku strategicznych miejscach na odcinku około 400 km. Wojska niemieckie były coraz bardziej spychane na wschód, a niemieckie miasta opanowywali alianci. W krótkim czasie, w ich ręce wpadły Koblencja, Moguncja, Wormacja i Mannheim, a kilkanaście dni później, podobny los spotkał Duisburg i jego mieszkańców....

Dawniej i dziś - Uroczyste otwarcie Szkoły Mistrzowskiej Malarstwa w Kronenburgu. 1938-2025

     Kronenburg, to niewielka wioska w niemieckim kraju związkowym Nadrenia Północna-Westfalia. Położona w niemiecko-belgijskim regionie granicznym Eifel miejscowość, znana jest przede wszystkim dzięki pięknemu zamkowi i ponad 400-letniej, dobrze zachowanej średniowiecznej zabudowie, która przyciąga wielu turystów. Jednak wśród odwiedzających, mało kto zdaje sobie sprawę, że miejsce to kryje tajemnice związane z wicekanclerzem i marszałkiem III Rzeszy - Hermannem Göringiem. To bowiem w tym miejscu, jeden z najwybitniejszych malarzy Rzeszy Niemieckiej Werner Peiner, postanowił zbudować Szkołę Mistrzowską Malarstwa (niem. Hermann-Göring-Meisterschule für Malerei), którą oficjalnie otworzył i której patronem został ówczesny Minister Lotnictwa Rzeszy. W miejscu tym, nie tylko kształcili się późniejsi słynni malarze i graficy, tacy, jak Willi Sitte, Wilhelm Wewer, Heinz Hindorf, czy Rolf Dettmann, ale też specjalnie dla Göringa tworzono słynne wielkie arrasy....

Spreewald - niezwykła wodna kraina nazywana "Wenecją Brandenburgii" lub "Niemiecką Wenecją" (Brandenburgia)

    Wszyscy wiemy, że Wenecja jest tylko jedna i jak piękne to jest miasto. Jednak wiele europejskich państw, robi wszystko, aby choć jeden region w kraju, chociaż w niewielkim stopniu przypominał dawną europejską stolicę opery. I choć powstały takie "miasta i wsie na wodzie", to ta sztuka jeszcze nikomu się nie udała. Wystarczy tutaj wspomnieć chociażby o holenderskiej wiosce Giethoorn, zwanej "Wenecją Północy", czy przepięknym porcie Grimaud, zwanym przez wielu "Wenecją Prowansji". Choć oba te miejsca także są niezwykle urokliwe, to daleko im do włoskiego miasta, otoczonego wodami Laguny Weneckiej. Od wielu dziesięcioleci, także nasi zachodni sąsiedzi starają się, aby jedna z ich krain we wschodniej części Niemiec nosiła to miano. Mam tutaj na myśli rozległy obszar nizinny o nazwie Spreewald. Historyczna kraina już wiele lat temu została okrzyknięta "Niemiecką Wenecją" lub też "Wenecją Brandenburgii". Czy sobie na to zasłużyła? Przekonajcie się sami....

Czołg średni Sherman M4A1 (76) W „Amboy” - pomnik w belgijskim miasteczku La Roche-en-Ardenne.

    Niemiecka ofensywa w Ardenach w grudniu 1944 roku, siała spustoszenie nie tylko w szeregach amerykańskich jednostkach, ale również wśród mieszkańców wielu miejscowości. Niektóre z nich - chociażby Bastogne, Hotton, Manhay, Houffalize czy La Roche-en-Ardenne - znalazły się w samym centrum krwawych walk, które toczone były zimą na przełomie 1944/1945 roku. Ich obrona lub późniejsze wyzwolenie z rąk niemieckich żołnierzy, przypłacono życiem wielu cywilów i alianckich żołnierzy. Nic zatem dziwnego, że po zakończonych walkach, jedni i drudzy chcieli w jakiś szczególny sposób upamiętnić te dramatyczne wydarzenia i heroizm ludzi biorących w nich udział. W każdej miejscowości, zaczęto tworzyć swego rodzaju "miejsca pamięci", które przypominają o wydarzeniach z ostatnich miesięcy wojny. Co ciekawe, są też takie miejsca, gdzie pomników lub tablic upamiętniających znajduje się kilka. Tak jest np. w La Roche-en-Ardenne, którego mieszkańcy na przełomie ośmiu dekad, upamiętnili krwawe wydarzenia kilkoma tablicami i.... aż trzema pojazdami pancernymi.